WILLEMSTAD - In opdracht van de Procureur-Generaal is afgelopen maandag 5 augustus 2013 een strategische analyse van de misdaad in Curaçao van start gegaan.

 

Onder de noemer “Criminaliteitsbeeldanalyse 2013”, gaan onderzoekers van het bureau Faber de komende vijf maanden in kaart brengen hoe het in Curaçao gesteld is met „geweldsdelicten (levensdelicten, roofovervallen, relationeel geweld, wapens (zowel bezit, handel als gebruik), mensenhandel), overlastgevende delicten (o.a. inbraken, autodiefstal, koperdiefstal), drugsdelicten (handel, gebruik en smokkel), stabiliteit bedreigende delicten (witwassen, terrorismefinanciering, milieu, mensensmokkel), openbare orde (o.a. verkeer, corruptie en integriteit. Bij de analyse ligt de nadruk op de positie van jeugd als slachtoffer en als mogelijke daders. Ook de verkeersveiligheid is nadrukkelijk onderwerp van de studie.

 

De onderzoekers hebben reeds ervaring met de analyse van criminaliteit in Curaçao. Eerder voerden zij de zogenaamde „Baselinestudy Criminaliteit en Rechtshandhaving Curaçao en Bonaire‟ uit (2004-2006). Dankzij de medewerking van vele partijen in Curaçao heeft de Baselinestudy nieuwe inzichten opgeleverd, waar zeven jaar na afronding nog steeds op wordt teruggevallen.

 

Als bijzondere innovatie, zal de Criminaliteitsbeeldanalyse Curaçao 2013 zich niet beperken tot een analyse. Op nadrukkelijk verzoek van het Openbaar Ministerie, zullen gelijktijdig met de ontwikkeling van inzichten, praktische en haalbare maatregelen worden bedacht om de veiligheidssituatie waar nodig te beïnvloeden. Die maatregelen zullen bovendien tijdens de uitvoering van de criminaliteitsbeeldanalyse ook worden uitgevoerd o.a. in de vorm van experimenten. Zo kan direct al worden bezien wat de effecten van de maatregelen zullen zijn. Het gaat het Openbaar Ministerie uiteindelijk niet om een rapport, maar om concrete positieve veiligheidsresultaten voor de Curaçaose samenleving.

 

Aanleiding en doel Criminaliteitsbeeldanalyse 2013 Curaçao (CBA)

Het Jaarplan 2013 van het Parket in eerste aanleg Curacao bevat het streven om in dit jaar een Criminaliteitsbeeldanalyse te laten uitvoeren voor Curaçao. Een criminaliteitsbeeldanalyse of CBA, is gericht op het verwerven van beleidsrelevante kennis over criminaliteit, en het omzetten van die kennis in beleidskeuzes ten aanzien van preventie, te stellen prioriteiten, de werkwijze van politie en justitie of de verdeling van middelen. Deze analyse van de criminaliteit in Curaçao, wil in een vroegtijdig stadium trends ten aanzien van delicten, daders, objecten, plaatsen en tijdstippen signaleren. Die trends worden ingeschat op maatschappelijke gevolgen in het algemeen, en die voor de opsporing en vervolging in het bijzonder. Ze worden door het Openbaar Ministerie vertaald in een anticiperend strategisch ontwerp (beleid) voor de justitiële aanpak in het kader van een te bereiken of in stand te houden aanvaardbaar veiligheidsniveau. Of zoals het onderzoeksvoorstel voor de uitvoering van de CBA het verwoordt:

 

‘De analyse van de criminaliteit in Curaçao dient de samenhangende preventie en de bestrijding van criminaliteit, geconcentreerd op daadwerkelijke strafbare feiten, trends, de plaatsen waar criminaliteit zich voor doet, en de (potentiële) daders en risicogroepen (daders en slachtoffers) die daarmee in verband zijn te brengen. Opdat het gewenste veiligheidsniveau in Curaçao wordt verhoogd c.q. bestendigd.’

 

De laatste CBA dateert van vijf jaar geleden (2008). Door de staatkundige herstructurering is de gewenste periodieke uitvoering van een CBA tijdelijk stilgelegd. Volgens artikel 32 onder lid 2 van de Rijkswet Politie van Curaçao, van Sint Maarten en van Bonaire, Sint Eustatius en Saba (7 juli 2010) dient onder de verantwoordelijkheid van de Procureur-Generaal, tweejaarlijks een beeld van de criminaliteit te worden opgesteld voor de landen die vallen onder de werking van de Rijkswet.

 

Op maandag 5 augustus 2013 is het opstellen van dat criminaliteitsbeeld van start gegaan.

 

De CBA en het vigerende beleid

De CBA is primair een beleidsinstrument om de veiligheid in Curaçao te vergroten. Daarin is zij dienstbaar aan de beleidsdoelen van het Openbaar Ministerie. Geïnspireerd door de maatschappelijk geïntegreerde werkwijze van de Baselinestudy Criminaliteit en Rechtshandhaving waarin diverse maatschappelijke actoren uit de Curaçaose samenleving zijn gemobiliseerd om gezamenlijk het inzicht te vormen in de feitelijke en te verwachten criminaliteit, zet de CBA 2013 deze werkwijze voort. In haar focus en werkwijze laat ze zich in het bijzonder leiden door de uitgangspunten zoals die ten grondslag liggen aan het beleid van het OM als geëxpliciteerd in het Jaarplan 2014 van het parket Procureur-Generaal en van het parket in eerste aanleg Curacao.

 

Voor de CBA 2013 en de wijze van haar totstandkoming geldt het uitgangpunt dat het OM de afstand tussen haar en de Curaçaose samenleving wil verminderen. Evenzeer wil de CBA 2013 het uitgangspunt van het Openbaar Ministerie ondersteunen, dat zij actief de samenwerking wil zoeken met externe relatiegroepen en ketenpartners. Daarnaast wil de CBA 2013 bijdragen aan de transparantie die het parket nastreeft in haar beslissingen en prioriteringen. “Werklast, werkdruk en gebrek aan menskracht, niet alleen bij het OM maar ook bij de politie, nopen tot het maken van afwegingen en keuzes”, aldus het Jaarplan 2014 van het Parket in eerste aanleg Curacao. De CBA 2013 wil helpen om deze keuzes naar de Curaçaose samenleving te verantwoorden.

 

Twinning

Onder invloed van het besef dat de preventie en bestrijding van criminaliteit, en resocialisatie van daders, geen exclusieve aandachtsgebieden voor de politie en justitie zijn, kunnen de resultaten van vooral strategische analyse door veel bredere maatschappelijke doelgroepen in Curaçao worden afgenomen. Een belangrijk kenmerk van de CBA 2013 is dan ook de twinning-werkwijze. 

Lokale instanties trekken gezamenlijk op met het bureau Faber als opdrachtnemer van de CBA. Gelijktijdig wordt over en weer kennis overgedragen. Twinning krijgt vorm door de betrokkenheid van vele instanties in de totstandkoming van de CBA en bij de gezamenlijke interpretatie van onderzoeksresultaten. Het overdragen van kennis en internaliseren van werkwijze, inhoudelijke inzichten en hoe deze te bereiken staan in de twinning-werkwijze steeds voorop.

 

Innovatie: dubbelspoor

Tijdens het tot stand brengen van de CBA 2013, worden de opgedane inzichten direct vertaald in praktische aanpakken. Met de uitvoering van die aanpakken wordt bovendien niet gewacht tot de CBA in gedrukte vorm klaar is. Waar mogelijk vindt uitvoering parallel plaats. Op deze manier raakt de CBA in de samenleving en de operationele processen geïntegreerd. De burger moet er dus ook direct iets van merken. Daardoor wordt het ook een vanzelfsprekend sturingsinstrument voor o.a. de justitiële keten.

 

Uitvoering

De Criminaliteitsbeeldanalyse 2013 wordt uitgevoerd door het bureau Faber organisatievernieuwing. De onderzoekers van dit bureau hebben tal van innovatieve onderzoeken naar criminaliteit op hun naam staan. De analyse van criminaliteit gebruiken zij voor het bedenken van creatieve en innovatieve aanpakken die sterk zijn geënt op de lokale situatie en niet bij voorbaat al vragen om allerlei ingewikkelde randvoorwaarden.

 

De CBA wordt geleid door het Openbaar Ministerie, en begeleid door een commissie bestaande uit leden van het Openbaar Ministerie, het Korps Politie Curaçao en het Recherche SamenwerkingsTeam (RST). Uitvoering van de CBA is gestart op maandag 5 augustus 2013 en zal nog dit jaar worden afgerond. De uitvoering van de maatregelen die ten tijde van de CBA worden ontwikkeld, zal ook na deze periode doorlopen.