WILLEMSTAD — De wetgeving op Curaçao met betrekking tot corruptiezaken is verdragsconform en biedt voldoende waarborg voor effectieve corruptiebestrijding. Echter, het overheidsbeleid kan verbeterd worden en ook is er onvoldoende expertise en materiaal om corruptie te bestrijden.

 

Dat blijkt uit onderzoek uit 2014 van de Raad voor de Rechtshandhaving (RvR, de raad) naar de infrastructuur ter bestrijding van corruptie.

 

De Landsrecherche Curaçao (LrC), het OM en de ministeriële staf van het ministerie van Justitie waren in het bijzonder relevant voor dit onderzoek, aldus de raad.

 

De RvR concludeert dat Curaçao niet bij het VN-verdrag inzake corruptie (UNCAC) is aangesloten. Dit verdrag legt een inspanningsverplichting op aan landen om maatregelen ter voorkoming van corruptie vast te stellen.

 

De implementatie van wetgeving kan ook verbeterd worden, aldus de raad. Wel zijn de bepalingen van het Wetboek van Strafrecht (WvSr) in overeenstemming met verschillende verdragen, het Wetboek van Strafvordering (WvSv) bevat de Bijzondere Opsporingsbevoegdheden (BOB-wetgeving), de Landsverordening Materieel Ambtenarenrecht (LMA) bevat bepalingen over integriteitsnormen, er is een Landsverordening integriteit bescherming Minister, er is een Landsbesluit aanwijzen vertrouwensfuncties en veiligheidsonderzoeken, er zijn interne gedragscodes per dienst binnen de overheidssector en er is een concept-gedragscode voor overheidsambtenaren en verschillende circulaires.

 

Echter, de voorschriften van de LMA omtrent het verbod van nevenactiviteit, van het gebruik van overheidsgoederen en het verbod op het aannemen van geschenken behoeven nadere invulling. Er wordt ook geen uitvoering gegeven aan de Landsverordening integriteit bescherming Minister en aan het Landsbesluit aanwijzen vertrouwensfuncties. Tevens is er een concept-gedragscode voor overheidsambtenaren die nog niet is vastgesteld, en een voor de overheid die nog niet is geformaliseerd.

 

Volgens de raad zijn er binnen Justitie twee diensten met een afdeling die onderzoeken kan verrichten naar integriteitsschendingen. Bij de andere diensten is er geen expertise om dergelijke onderzoeken te verrichten, waardoor die onderzoeken door Human Resource en Organisatie Ontwikkeling (HROO) van de overheid worden gedaan.

 

Verder zijn er bij het OM voldoende personeelsleden die ingezet kunnen worden bij de bestrijding van corruptie. Er zijn een coördinerend officier van justitie en een parketsecretaris die speciaal ingezet worden en belast zijn met sturing van de Landsrecherche in corruptiezaken. “De officieren van justitie ingedeeld bij het OM moeten in staat zijn om zelf corruptiezaken te onderzoeken.” Volgens de raad moet daarom de aangetrokken parketsecretaris zorgen dat de nodige overdracht van kennis aan deze officieren plaatsvindt, zodat dergelijke onderzoeken optimaal kunnen worden verricht.

 

 

Beperkingen

 

De raad constateert verder dat de Landsrecherche (LrC) met structurele onderbezetting kampt en hierdoor niet in staat is alle onderzoeken te verrichten. Tevens zijn middelen bij deze organisatie nog niet aangeschaft en de organisatie beschikt ook niet over de benodigde apparatuur om digitale en financiële onderzoeken te verrichten. Daarnaast beschikt de organisatie nog niet over afluisterapparatuur.

 

Huisvesting en computersystemen zijn wel beschikbaar en optimaal. Volgens de raad is er ook nauwe samenwerking tussen het OM en de LrC door middel van verschillende overlegstructuren. Verder krijgt de LrC ondersteuning van voornamelijk het Recherche Samenwerkingsteam (RST). De raad concludeert echter dat er in mindere mate samenwerking plaatsvindt tussen de LrC en de andere diensten.

 

De kennis van het bestrijden van corruptie op Curaçao is niet voldoende, doordat bij de opsporingsinstantie (LrC) de benodigde expertise ontbreekt, aldus de raad. Bij het OM zijn er geen prestatie-indicatoren vastgesteld, waardoor het resultaat niet kan worden gemeten.

 

Verder zijn de activiteiten bij de LrC onvoldoende. “Een belangrijk proces in dit kader, namelijk het verrichten van proactieve onderzoeken, wordt door de organisatie niet uitgevoerd.” Het jaarverslag 2012 van de organisatie vermeldt dat in het jaar 2011 drie gevallen en in het jaar 2012 zes gevallen van schending van integriteit zijn onderzocht.

 

 

Aanbevelingen

 

Om dit alles te verbeteren moet volgens de raad op korte termijn de concept-gedragscode vastgesteld worden, dient er een overlegstructuur te komen waarbinnen integriteitsschendingen en onderzoeken worden besproken en moet men de mogelijkheid overwegen om medegelding te vragen voor de verdragen over corruptie die het Koninkrijk heeft gesloten. Verder moeten de openstaande vacatures bij de LrC opgevuld te worden, moet het personeel van deze organisatie bijgeschoold worden en moeten bovendien de benodigde middelen en apparatuur aangeschaft worden. Daarnaast dient de overheid de bestaande wet- en regelgeving te implementeren.

 

De Landsrecherche dient tevens zelf voor verbetering van de samenwerking met de diensten te zorgen, om zo zicht te krijgen op de activiteiten van de diensten. Ook dient deze organisatie net als het OM prestatie-indicatoren ten aanzien van corruptiezaken in de jaarplannen vast te stellen en de resultaten in de jaarverslagen te evalueren.

 

Bron: Amigoe