ORANJESTAD — Om wederom onderzoek te doen naar het invoeren van minimumstraffen werden begin dit jaar twee moties in de Staten unaniem aangenomen. Vanuit het volk is namelijk een roep om zwaardere straffen in zedenzaken.

 

Rechters van het Hof verduidelijkten onlangs hun standpunt aan de parlementaire commissie voor Juridische Aangelegenheden, Integratie en Verzoekschriften. Maar tot op heden bereiken de commissie, het Openbaar Ministerie (OM) en het Gemeenschappelijk Hof geen overeenstemming.

 

Lisette Gomes van stichting Stop Abuso Sexual di Mucha diende in 2010 al een petitie met 11.000 handtekeningen in bij het parlement voor de invoering van minimumstraffen. Zij trok opnieuw aan de ‘noodrem’ in oktober 2014. “Een kinderverkrachter wordt op Aruba nauwelijks gestraft en een minderjarig slachtoffertje wordt aan haar of zijn lot overgelaten”, was toen haar noodkreet aan de media. Volgens Gomes is seksueel misbruik een groot toenemend probleem op het eiland. “Daders, als ze al gepakt worden, krijgen lichte straffen opgelegd. Er wordt al jaren gepraat en niets gedaan”, zei ze toen tegen Amigoe.

 

Desgevraagd geeft Desiree de Sousa-Croes, voorzitter van de parlementaire commissie voor Juridische Aangelegenheden, Integratie en Verzoekschriften aan waarom een beslissing in deze zo lang op zich laat wachten. “Omdat tussen ons, het OM en de rechterlijke macht geen overeenstemming bereikt is. We liggen op dit punt nog te ver uit elkaar. Hoewel we al geruime tijd hiermee bezig zijn en het volk het zwaarder straffen en/of een minimumstraf bij elk geval van kindermisbruik eist, stuiten we bij het OM en de rechters op weerstand. We moeten echt alle neuzen in dezelfde richting zien te krijgen.”

 

Speelruimte

 

Rechters Peter Lemaire en Elsa Angela van het Gemeenschappelijk Hof verduidelijkten vorige week aan de parlementaire commissie hun standpunt over minimumstraffen. Uit die verduidelijking bleek dat één van de redenen de speelruimte is. “Als er bijvoorbeeld twijfels zijn in een zaak, kan een rechter beslissen om geen straf op te leggen. Op het moment dat minimumstraffen ingevoerd worden, heeft een rechter deze vrijheid niet meer “, laat Statenvoorzitter Marisol Lopez-Tromp weten. “Als een minimumstraf bijvoorbeeld op drie jaar wordt vastgesteld, dan moet het wel heel zeker zijn dat de dader het gedaan heeft”, vult Croes aan.

 

Recht spreken

 

Uit onderzoek blijkt dat zwaardere straffen niet preventief werken. “Vier maanden zeker niet”, lacht Croes een beetje wrang. “Er is veel commentaar op straffen die worden opgelegd, met name de lage straffen bij misbruik. Dit geeft niet het gevoel van het volk weer. Vier maanden, terwijl het slachtoffer levenslang heeft. De dader loopt vrij rond en kan al snel zijn leven weer oppakken.” Volgens haar heeft het OM ook aangegeven veel klachten binnen te krijgen. “Mensen zijn teleurgesteld in het strafrecht. Het OM is zich daarvan bewust.”

 

Beeldvorming

 

Croes licht toe dat een belangrijke factor ook is dat het ‘waarom’ van de hoogte van de strafoplegging buiten beeld blijft. “Ze kijken heel erg naar de persoonlijke omstandigheden van de dader.” Hoe was de jeugd van de dader, was hij zelf ook slachtoffer bijvoorbeeld. “Terwijl de aandacht van het volk zich richt op het slachtoffer.” Meer uitleg bij of na een uitspraak behoeft dus aandacht.

 

Reflectie

 

“We hebben natuurlijk wel begrip voor het standpunt van rechters en OM”, maakt Croes duidelijk. “Maar uiteindelijk zijn wij vertegenwoordigers en het volk wil een duidelijk signaal naar kindermisbruikers sturen: we pikken niet dat jullie aan onze kinderen komen. De straffen moeten echt zwaarder zijn, het moet een betere reflectie zijn van de pijn die veroorzaakt is. Taakstraffen opleggen voor kindermisbruik kan echt niet. Het is een slap in the face voor het slachtoffer.”

 

Proportie

 

Advocaat Bryan Coffie gaf vorig jaar oktober aan dat voor onder andere bepaalde zedendelicten in Nederland een taakstrafverbod geldt. Maar Aruba kent een dergelijke bepaling niet, waardoor de vrijheid van een rechter om een taakstraf op te leggen groter is. Justitie-minister Arthur Dowers gaf in 2011 aan dat de invoering van minimumstraffen met zich meebrengt dat deze dan over de hele linie moeten worden ingevoerd in plaats van alleen voor één misdrijf. “Straffen kunnen ook best worden verhoogd, indien deze binnen proportie met straffen voor andere misdrijven blijven.”

 

Overtuigd

 

Het OM was deze bijeenkomst verhinderd. Zij zitten aankomende donderdag om tafel met de commissie, benadrukt Croes. “De gedachtewisseling met de rechterlijke macht en de verduidelijking van het standpunt leidt overigens niet per se tot het niet doorvoeren van minimumstraffen”, aldus Tromp. Maar het parlement moet wel gedegen onderzoek doen zodat zij ‘overtuigd’ een beslissing kunnen nemen, stelt Croes. “Uiteindelijk bepaalt de wetgever, de rechterlijke macht is uitvoerend.”

 

Amigoe