LUXEMBOURG - Het Europees Hof van Justitie heeft een dreun uitgedeeld aan niet-Europese investeerders die via tussenschakels in Nederland en Luxemburg in Europese bedrijven zitten.

 

Het Hof draagt Europese belastingdiensten op een eind te maken aan de belastingvoordelen die deze investeerders tot nu toe genieten. De Europese rechter rekent zo af met Nederland als fiscaal doorstroomland.

 

'Dit is absoluut een zware klap', zegt partner Paul Sleurink van advocatenkantoor De Brauw Blackstone Westbroek over de uitspraak die het Hof in Luxemburg op 26 februari deed maar die niet eerder in de publiciteit is gekomen. 'De uitspraak is ingeslagen als een bom', aldus hoogleraar internationaal belastingrecht Jan van de Streek. 'Mensen zijn bang voor de gevolgen.'

 

De uitspraak van het Hof raakt een belangrijk deel van de ongeveer 15.000 brievenbusfirma's die Nederland telt en daarmee ook de dienstverleners die deze firma's beheren en adviseren. De grootste financiële klap dreigt voor niet-Europese investeerders — vaak private equity — die via bijzondere financiële instellingen in Europese bedrijven zitten. Deze bfi's bevinden zich vooral in Nederland en Luxemburg. De private equity-fondsen zijn in belastingparadijzen zoals de Britse Maagdeneilanden en de Kaaimaneilanden gevestigd.

 

In een zaak van de Deense fiscus tegen een Deens bedrijf dat eigendom is van private equity, heeft het Europees Hof een streep gezet door belastingvoordelen die niet-Europese investeerders hebben door Nederlandse en Luxemburgse tussenschakels te gebruiken. Die voordelen vloeien voort uit Europese fiscale richtlijnen waarin staat dat bedrijven binnen de Europese Unie zijn vrijgesteld van bronbelasting op dividenden, rente en royalty's.

 

Misbruik vrijstellingen

De vrijstellingen gelden echter niet langer als dividend of rente aan Europese brievenbusfirma's wordt betaald om linea recta belastingvrij buiten de EU terecht te komen, heeft het Hof beslist in het voordeel van de Deense fiscus. Die hield bronbelasting in op een dividenduitkering van het Deense bedrijf aan een tussengeschakelde vennootschap in Luxemburg.

 

De Europese rechters gaan zelfs een stap verder. Zij dragen Europese belastingdiensten op na te gaan of er misbruik wordt gemaakt van de vrijstellingen.

 

Blindelings doorsluizen

Hierbij legt het Hof de lat een stuk hoger dan Nederland, zegt Van de Streek. Een bedrijf dat in Nederland actief is, hoeft volgens de Nederlandse regels geen dividendbelasting in te houden bij een uitkering aan een tussenschakel in Luxemburg als die 24 maanden een kantoor huurt en een één ton loonkosten heeft. Het Hof eist onder meer dat een ontvangend bedrijf dividend, rente of royalty niet blindelings doorsluist naar de uiteindelijke eigenaar maar daar echt zelf over kan beschikken. Brievenbusfirma's kunnen dat niet.

 

Volgens Van de Streek moet Nederland met name alle belastingrulings waarbij Ierse en Luxemburgse brievenbusvennootschappen zijn betrokken, tegen het licht houden.

 

Terug naar tekentafel

Op de Amsterdamse Zuidas komen vele telefoontjes binnen van vooral Amerikaanse investeerders die willen weten óf en zo ja hoe ze hun Europese activiteiten moeten herstructureren, zegt Sleurink. ‘Private equity moet terug naar de tekentafel. Daar is iedereen mee bezig. Ik zie nog geen “safe harbors”.’

 

Staatssecretaris Menno Snel van Financiën heeft in de Tweede Kamer gezegd dat zijn ministerie het arrest van het Hof nog bestudeert. De gevolgen ervan wil hij verwerken in belastingwetgeving die op Prinsjesdag naar de Kamer gaat, antwoordde hij op een vraag van de Partij van de Dieren.

 

Fd